Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

W j. polskim wielką literą piszemy nazwy mieszkańców krain geogr. i państw, czy miast też?
Jak utworzyć nazwy mieszkańców od: Dalmacji, Damaszku, Teheranu, Transylwanii, Hany(hanak?), Liptowa, Zahoria(zahorak?), Alabamy, Archangielska, Alabamy, Arnhem, Bahamów, Baltimore, Barcelony, Belfasu, Bermudów, Bilbao, Bogoty, Brighton, Brna, Bukaresztu, Capri, Cordoby, Dachau, Dakaru, Dortmundu, Dubrownika, Edinburghu. Florydy, Frankfurtu, Gemeru, Gibraltaru, Głuchołazów, Granady, Haagi, Istambułu, Jeruzalem, południowej Ameryki, Kandaharu, Karwiny, Kopenhagi, Krymu, Kisuc, Lichtensztajnu, Liverpoolu, Madrytu, Ołomuńca, Opawy, Ostrawy, Pilzna, Quebecku, Rotterdamu, Sewastopolu, Sztokholmu, Strasbourgu, Tokaju, Transylwani, Użhorodu, Verony, Waszyngtonu, Wieliczki i Genewy?
Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedż, pozdrawiam
W. Borkowski

Czy kobieta mieszkająca w Zakręcie jest zakręTANKĄ czy zakręCIANKĄ?
Jak nazwać mieszkankę wsi Kot? Kotanka? Koczanka? Kotowianka? Czy w ogóle – tak jak w ostatniej formie (kotowianka) – możemy swobodnie dodawać cząstkę -owi-? I z mieszkanki Nart uczynić nartOWIankę?
Czy jeżeli w końcówce jest dźwięk [k] lub [c], możemy wymieniać go na [cz]? Na przykład: Adamki – adamczanka, Nidzica – nidziczanka.
A mieszkanka Wychódźca to wychódź(c)czanką czy wychódźcowianką?

Witam,
Mam pytanie dotyczące odmiany nazw tych miejscowości: Krążkowy, Jankowy, Turkowy, Olszowa i Kliny. Sami mieszkańcy odmieniają je na dwa sposoby. I tak na przykład mówi się, że mieszkam w Krążkowach i w Krążkowych; w Turkowach i w Turkowych; w Jankowach, ale też w Jankowych; w Olszowie i w Olszowej. Jaka jest właściwa odmiana nazw tych miejscowości? Co do Klin to mieszkam w Klinach, czy raczej na Klinach? Jadę do Klin, czy na Kliny?
Pozdrawiam

W języku czeskim nazwy miejscowości Tábor i Lanškroun mają w dopełniaczu formy z końcówką -a: Tábora i Lanškrouna. Jaką końcówkę należy dodać, jeśli nazwy te pojawią się w tekście polskim – jadę do Tábora/Lanškrouna czy jadę do Táboru/Lanškrounu?

Szanowna Pani Profesor!
Bardzo proszę o pomoc w rozwiązaniu językowego dylematu dotyczącego nazwy mieszkańca Nieporętu. Jedyną forma, jaką znalazłam w słowniku, jest nieporęcianin ("Słownik ortograficzny” pod red. T. Karpowicza 2005), jednak wśród mieszkańców Nieporętu rozgorzał spór, a jego stronami są zwolennicy nazw nieporętczak i nieporęciak.

Z wyrazami szacunku
Anna Tomaszewska

Szanowni Państwo,
jak brzmi poprawna nazwa mieszkańca Leszna, miasta w Wielkopolsce? Choć Wielki słownik ortograficzny PWN i inne wydawnictwa podają formę lesznianin, Wielkopolanie, a przede wszystkim wielkopolskie media, zdają się chyba tego nie wiedzieć, uparcie propagując formę leszczynianin (!!!). Czy można uznać ją za alternatywną, chociażby w języku potocznym, nieoficjalnym.
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
Czekam z ciekawością na odpowiedź –
Marianna C.

Dzień dobry,
chciałabym dowiedzieć się, jak prawidłowo utworzyć nazwę mieszkańca Raciążka. Podobno w słowniku ortograficzno-fleksyjnym jest zapisana forma raciążanin. Ale co wtedy z mieszkańcami Raciąża? Czy to powinno być podobnie jak z mieszkańcami Szczecina i Szczecinka? Proszę o odpowiedź.

Szanowni Państwo,
meczę się i dręczę się, ale stuprocentowej pewności nie mam. Jaki powinien być przymiotnik od nazwy Jurata – juracki czy juratowy?
Obstaję za tym drugim – juratowy, analogicznie do: batuta – batutowy, kantata – kantatowy. (Choć już armata – armatni.) Proszę o pomoc.
Stała czytelniczka MH